Sporcularda Hormonal Dengesizlik Nasıl Önlenir ? Leave a comment

Hormonal denge, spor yapan kişilerde sadece performans artırmak amacıyla değil buna ek olarak genel sağlık ve uzun vadeli iyileşmeler içinde önemli bir yer kaplamaktadır. Hormon dengesini bozan nedenler arasında, yoğun ve şiddetli egzersizler, stres yada yanlış beslenme alışkanlıkları gibi hususlar yer almaktadır. Bozulan hormon dengeleri nedeniyle kas kayıpları, yağlanma, enerji seviyelerinde düşüş ve sakatlanmalara kadar sebebiyet verebilmektedir. Bunlar ile nasıl başa çıkabiliriz, nasıl önleyebiliriz hep beraber göz atalım.

Hormonal Dengesizliğe Neden Olabilen Hususlar Nelerdir ?

Overtraining (Sürantrenman): Vücuda fazla yüklenmek, aşırı ve şiddetli antrenmanlar yapmak overtraininge neden olarak kortizol hormonun artmasına neden olabilir. Artan kortizol hormonu da testosteron gibi anabolik steroidlerin etkilerini baskılayabilir. 

Yetersiz Beslenme: Kalori ve besin eksiklikleri hormon üretimi için gerekli yapı taşlarını vücuda iletemez.

Uyku Düzeni: Yetersiz uyku alımı sağlandığı zaman büyüme hormonu (GH) yeterli olmayabilir. GH ve testosteron gibi hormonlar özellikle uyku esnasında salgılanır. Düzenli ve kaliteli bir uyku uyumak vücudun gelişmesine ve hormonları üretimine katkı sağlar. 

Kortizol (Stres Hormonu): Sürekli mental veya fiziksel olarak stres yaşanması durumunda kortizol hormonu artarak diğer hormonları dengesini bozabilir. 

Steroidler : Dışarıdan alındığı zaman vücudun hâlihazırdaki doğal döngülerini bozarak hormon dengesizliğine neden olmaktadır. Steroid kullanımı sonrası bu hormonları düzetmek ve vücudun doğal döngülerine yeniden başlatmak için PCT tedavisi uygulanmalıdır.

Hormonal Dengesizliği Önlemenin Yolları Nelerdir ?

Enerji sağlamak adına yeterli miktarda protein ve karbonhidrat alımı sağlanmalı, vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineraller karşılanarak ve sağlıklı yağlar ile beslenerek sağlıklı ve dengeli  bir beslenme programı oluşturulmalı.

Yüksek tempolu ve şiddetli antrenmanlardan sonra vücuda gerekli dinlenme süresi sağlanmalıdır. Vücut kendini toplamadan sürekli olarak şiddetli idmanlara maruz kalır ise sürekli stres altında olmasından kortizol hormonu artabilir. Bunu önlemek için mutlaka antrenman aralarına dinlenme yani off günleri koyulmalıdır.

Yeterli ve kalite bir uyku tetosteron ,GH (büyüme hormonu) ve genel yenilenme için olmazsa olmazlardan bir tanesidir. Hormonların çoğu gece uyku esnasında daha çok salgılanmaktadır. Bu yüzden genellikle 7-9 saatlik bir zaman dilimini uykuya ayırmakta fayda vardır. 

Stres yönetimini iyi sağlayamamak sürekli stres halinde olmak kortizol hormonunu fazla salgılanmasına neden olabilir. Kortizol hormonu diğer hormonların dengesini bozabilir. Stresle başa çıkmayı öğrenmek hormonal dengesizliği önlemeye yardımcı olacaktır.